Samenvatting

Tuberculose van het centraal zenuwstelsel doet zich in Nederland vooral voor bij mensen uit landen waar tuberculose endemisch is, of bij de ouderen die in hun jeugd besmet zijn geraakt. Een HIV-infectie en immunosuppressie verhogen het risico. De ziekte kan zich uiten als een subacute meningitis, cerebrale tuberculomen of myelitis/spondylodiscitis. Tuberculeuze meningitis kan ernstig verlopen met sterfte of blijvende schade en wordt helaas vaak te laat herkend. Microbiologische diagnostiek van liquor is ongevoelig, en vaak wordt er een waarschijnlijkheidsdiagnose gesteld op basis van het klinische beeld, typische liquorafwijkingen en epidemiologie. Behandeling bestaat uit maandenlange antimycobacteriële behandeling, adjuvante corticosteroïden en soms uit liquordrainage. Tijdens behandeling kan een paradoxale verslechtering met toename van koorts, inflammatie en neurologische of radiologische achteruitgang nopen tot verlengde of hernieuwde immunosuppressie. Als aan tuberculose van het centraal zenuwstelsel wordt gedacht moet isolatie worden overwogen omdat veel patiënten ook longafwijkingen hebben en daarmee besmettelijk kunnen zijn.